De verantwoordelijkheid voor rampenbestrijding en crisisbeheersing ligt primair bij de gemeenten. De meeste gemeenten zijn echter te klein om alle taken op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing zelf te kunnen vervullen. De voorbereiding en de inzet bij rampen en crises vereisen steeds vaker een effectieve samenwerking en coördinatie tussen de verschillende hulpverleningsdiensten en de gemeenten.
Veiligheidsregio's
Daarom zijn er Veiligheidsregio’s gekomen. Nederland kent 25 Veiligheidsregio’s waarvan er 3 in Brabant liggen:
Rol van de provincie
Door de komst van de Wet Veiligheidsregio’s is de rol van de provincie en van de commissaris van de Koning veranderd. De commissaris is verantwoordelijk voor het bevorderen van een adequate samenwerking tussen de gemeentebesturen, waterschapsbesturen, rijksambtenaren, defensie en het provinciaal bestuur. Bovendien ziet de commissaris toe op de samenwerking in het regionaal beleidsteam en kan daartoe aanwijzingen geven. De commissaris kan ook een coördinerende rol hebben bij een crisis die de provinciegrenzen overschrijdt.
Toezicht
Waar de commissaris voorheen ook een toezichthoudende rol had op de gemeentelijke rampenplannen, wordt het toezicht volgens de Wet Veiligheidsregio’s nu uitgeoefend door de Inspectie Veiligheid en Justitie. De Inspectie stuurt haar rapportages ook naar de commissaris van de Koning, die als uiterste middel een aanwijzing kan geven als een veiligheidsregio in gebreke blijft na constatering van tekortkomingen
Geografische kaart
Daarnaast is de zorg voor de productie en het beheer van een provinciale risicokaart waarop de in de provincie aanwezige risico’s zijn aangeduid toegewezen aan Gedeputeerde Staten.