De ambitie voor Brabant is een duurzame landbouw- en voedselsector met veel oog voor welzijn van mens en dier. Dit past ook bij de doelstellingen van het beleidskader gezondheid: 3 extra gezonde levensjaren voor iedere Brabander erbij in 2030.
Gezond voedsel
De productie van gezond, duurzaam en lokaal geproduceerd voedsel en meer productie van plantaardig voedsel in Brabant is goed voor de gezondheid van de Brabanders. Zo is de provincie leadpartner in de Dutch Food Week, waarin boer en burger dichter bij elkaar komen. Dit evenement laat zien hoe gezond en duurzaam (produceren van) voedsel bijdraagt aan ons welzijn en onze gezondheid.
Verminderen emissies landbouw
Veehouderij en akkerbouwbedrijven kunnen gezondheidseffecten hebben op de omgeving. Bijvoorbeeld door de uitstoot van fijnstof of ammoniak of het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Maar ook door geurhinder of via endotoxinen (celwandresten van bacteriën). De provincie zet in op minder uitstoot om de invloeden op mensen tegen te gaan en de gezondheid van omwonenden te waarborgen. Dit draagt bij aan een schonere lucht, bodem en water, aan klimaatmitigatie en -adaptatie en daarmee ook aan de gezondheid van de Brabander.
De provincie werkt op verschillende manieren aan het verminderen van emissies vanuit de landbouw:
- Het actief stimuleren van de ontwikkeling en toepassing van innovatieve stalsystemen die emissies bij de bron aanpakken en goed zijn voor de dieren, omgeving en de boer.
- Stimuleren van nieuwe landbouwvormen zoals kringlooplandbouw, die tot minder emissies vanuit de landbouw leiden. En bijvoorbeeld nieuwe teeltvormen zoals stroken- en mengteelt en pixelfarming. Deze vormen van landbouw zorgen bovendien voor meer natuur en meer divers landschap, wat ook bijdraagt aan een gezonde leefomgeving.
- Stimuleren van precisielandbouw, waardoor het bodem- en watersysteem minder belast wordt met bijvoorbeeld gewasbeschermingsmiddelen en nitraat in de bodem.
De provincie heeft regels in de omgevingsverordening die voorwaarden stellen aan de ontwikkeling van met name veehouderijen. Dit om milieu- en gezondheidseffecten- en risico’s (zoals geuroverlast, het risico op zoönose, etc.) zoveel mogelijk te voorkomen en verminderen. Via de Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij stimuleert de provincie ook het gebruik van kwaliteitssystemen in de veehouderij. Veel regelgeving pakt de provincie samen op met gemeenten.
Kennis en onderzoek
De provincie voert onderzoeken uit of doet mee aan onderzoeken die kennis over milieu- en gezondheidseffecten vergroten. Zoals het onderzoek volksgezondheid en mestbewerking, geurradar en het onderzoek naar longontstekingen in relatie tot geitenhouderij (VGO). De provincie draagt ook bij aan actuele monitoring en dataverzameling over:
- geurhinder veehouderij
- endotoxinen
- aantallen dieren
- emissies uit de veehouderij
- en kennis op het gebied van zoönosen
Zo voert de provincie via het ankermeetstation en mobiele meetstations metingen uit om inzicht te krijgen in de regionale luchtkwaliteit. En is ook partner in het regionaal meetnet Zuid-Oost dat naast verkeer, luchtvaart en industrie ook metingen rondom veehouderijen uitvoert. Daarnaast ondersteunt de provincie initiatieven voor kennisdeling over milieu- en gezondheidsrisico’s, zoals:
Pilots verbeteren luchtkwaliteit
Samen met het Rijk, WUR (Wageningen University & Research) en omgevingsdiensten voert de provincie de pilot ‘Goed benutten biologische combiluchtwassers varkenshouderij’ uit voor de aanpak van ammoniak (secundair fijnstof) en geurverwijdering in bestaande combiluchtwassers. De provincie investeert in de ontwikkeling van real time monitoring van luchtkwaliteit. Bijvoorbeeld via de eerder genoemde pilot en het ankerstation van het RIVM in Bernheze.