Martien van Bavel en Peer Verkuijlen: ‘Provincie gaat door met VABIMPULS’

Martien van Bavel is teamleider Landbouw & Voedsel bij de provincie Noord-Brabant en voortaan de formele opdrachtgever van VABIMPULS. In de afgelopen maanden sprak hij veelvuldig met VABIMPULS-projectleider Peer Verkuijlen over hoe de onafhankelijkheid van VABIMPULS gegarandeerd kan worden. “Die factor is belangrijk”, vertelt Martien. “Naast deskundigheid en goede adviezen is onafhankelijkheid de sleutel tot het succes van het programma. Dat succes koesteren we. En die onafhankelijkheid zullen we dan ook absoluut behouden.”

Scherp houden

Peer Verkuijlen is blij dat ‘zijn’ VABIMPULS doorgaat. In de afgelopen jaren zette hij zich, samen met zijn team, met hart en ziel in voor de ondernemers en hun toekomst. Hij spoorde deskundigen aan om kennis met elkaar te delen en om ambtenaren en beleidsmakers scherp te houden niet alleen vinkjes te zetten, maar breder naar de situatie en initiatieven van ondernemers te kijken. “Onze onderscheidende factor is altijd die persoonlijke, onafhankelijke aanpak geweest”, vertelt hij. “We combineren oprechte betrokkenheid, inlevingsvermogen en het creëren van rust met kennis van ruimtelijke ordening, gebiedsontwikkeling, wetgeving, duurzaam ondernemerschap, noem maar op… En dat allemaal gericht op ondernemers en hun gezinnen die we zo toekomstperspectief bieden. Er is me veel aan gelegen om die karakteristieken te behouden.” Dat daar behoefte aan is, bewijzen de ruim duizend aanvragen die er in vijf jaar binnenkwamen. “De talrijke nieuwe wegen die we ondernemers hielpen inslaan, zijn ingrijpende trajecten. We weten nu dat die vaak gepaard gaan met emoties. We weten ook dat sommige trajecten ‘schuren’ als er hakken in het zand gaan bij beleidsmakers. Of als plannen te lang blijven liggen om allerlei redenen. Daar moet je als deskundige niet voor weglopen maar je in vastbijten.”

Luid en duidelijk

“Hierover bestaat bij de provincie ook geen misverstand”, gaat Peer door. “In mijn gesprekken over de toekomst van VABIMPULS heb ik erop gehamerd deze aanpak te behouden. ‘Onze’ deskundigen moeten de vrijheid blijven krijgen door te gaan op de onafhankelijke VABIMPULS-manier. Want daarmee hebben we laten zien het verschil te maken.” Die boodschap is luid en duidelijk overgekomen. “Dat heeft ook nooit ter discussie gestaan”, aldus Martien. “Formeel werken VABIMPULS-deskundigen voortaan in opdracht van de provincie. Dat kan niet anders omdat BrabantAdvies niet meer als opdrachtgever in beeld is. Het is vooral een organisatorische ingreep, want de deskundigen en specialisten krijgen geen opgave van ons mee. We faciliteren enkel hun beschikbaarheid voor ondernemers die daar behoefte aan hebben.” Daarmee heeft de provincie zich gecommitteerd aan het handhaven van de sterke punten waarmee VABIMPULS zulke hoge ogen gooit. “Dat blijft zo. Net zoals we deskundigen de vrije hand geven om creatief te zijn en kritische noten te kraken. Graag zelfs”, moedigt Martien aan. “Zij weten wat een ondernemer bezig houdt en waar deze wakker van ligt. Maar ook: wat er in het gebied van die ondernemer speelt. Ze kunnen met een frisse blik de vinger op de zere plek leggen. Dit kan betrokkenen aansporen actie te ondernemen of verantwoordelijkheid te erkennen. Zo boeken we vooruitgang.”

Deel van de oplossing

Pijnpunten zijn er genoeg, getuige de soms stroperige route die plannen afleggen op de burelen van overheden, weet Peer. “Het is onze rol om beleidsmakers én bestuurders ervan te overtuigen dat de plannen van ondernemers onderdeel zijn van de oplossingen voor problemen. Natuurlijk zijn de plannen bedoeld om de individuele ondernemer toekomstperspectief te bieden. Ook als deze stopt, moet er nog veel opgelost worden. Maar de plannen die ze maken, dragen óók altijd bij aan grotere ontwikkelingen. Zoals het tegengaan van bijvoorbeeld ondermijning, leegstand, biodiversiteitsverlies en droogte. Of het stimuleren van de leefbaarheid, het voorzieningenniveau, de economie en de sociale samenhang in ‘hun’ buitengebied. Laat je als overheid zulke plannen liggen, dan getuigt dat van gemiste kansen om problemen daadkrachtig aan te pakken. Het vraagt om een bredere kijk om de waarde van zulke initiatieven goed te beoordelen. Kijk je met die blik naar de ondernemersplannen, dan zie je dat het geen luxe is, maar een noodzakelijke stap richting oplossingen. Daarom blijven we overheden hier scherp op houden.”

Bruggenbouwers en bondgenoten

Volgens Martien is die visie een eigenschap van VABIMPULS om te koesteren. “Bij de provincie hebben we veel ervaring die ontzettend waardevol is. Maar ik erken ook dat die kan leiden tot een bepaalde routine, een interne dynamiek die het zicht op nieuwe invalshoeken minder scherp maakt. Daar zijn we ons bewust van en we zien hoe verrijkend het juist is om open te staan voor nieuwe benaderingen van buitenaf. Daarom zijn we blij met de VABIMPULS-deskundigen. Het zijn bruggenbouwers. Experts die de kloof tussen ondernemers en overheid kunnen verkleinen. Ik zie ons als bondgenoten, met een overheid die structuur biedt en VABIMPULS die daar expertise en nieuwe perspectieven toevoegt.”

Langjarig geld voor VABIMPULS

De ambities van de provincie liggen op het vlak van gebiedsontwikkeling en ruimtelijk-economisch beleid hoog, bevestigt Martien. “Om ze waar te maken, plantten we al jaren zaadjes op allerlei fronten. VABIMPULS is – om in die metafoor te blijven – een zaadje dat inmiddels is ontkiemd. Om dit verder te laten groeien, moeten we blijven investeren. Daarom hebben we er ook voor gekozen om er langjarig geld voor vrij te maken. Met die budgetten kunnen we de komende jaren veel ondernemers ondersteunen en zo het platteland een impuls geven.”

Lopende en nieuwe aanvragen

De VABIMPULS-ondersteuning gebeurt niet meer met vouchers. Deze regeling (ooit als tijdelijke voorziening opgezet) stopte eind 2024. Peer: “Met aanvragen die tot en met 2024 werden ingediend, zijn we nog bezig. Die trajecten blijven we in 2025 ondersteunen en begeleiden zoals we altijd deden. Hiervoor blijven dezelfde contactgegevens via telefoon en e-mail beschikbaar.” Nieuwe aanvragers kunnen zich gewoon blijven melden bij VABIMPULS. Martien: “Er is nu een speciaal loket voor ingericht binnen de provincie. Dat is dat organisatorische stukje waar ik het over had. De eerste aanvraag is hier al binnengekomen.”

Nieuwe VABIMPULS-aanvragers kunnen zich voortaan per e-mail of telefoon tot het VABIMPULS-loket van de provincie wenden: E-mail: [email protected] of telefoon: (073) 681 281 2