Al meer dan 1500 Brabantse boeren en tuinders werken aan duurzaam bodembeheer
BodemUP Brabant laat zien dat een vitale bodem geen bijzaak is, maar de basis voor duurzame landbouw, schoon (drink)water en klimaatbestendigheid. In het programma BodemUP Brabant werken al meer dan 1500 boeren en tuinders in Noord-Brabant aan duurzaam bodembeheer, ondersteund door ervaren bodemcoaches en digitale leermiddelen. Het doel: tegen het einde van 2027 1800 boeren begeleiden naar duurzaam bodembeheer.
De urgentie is groot
Verdichting, uitspoeling van nutriënten en afnemende biodiversiteit (De verscheidenheid aan leven in een bepaald gebied) bedreigen de bodemkwaliteit in Noord-Brabant. BodemUP richt zich op verschillende gebieden in Noord-Brabant. De aanpak is bottom up met ruimte voor maatwerk passend binnen de huidige bedrijfsvoering: van veldbonen tot compostgebruik, van sensorgestuurd boeren tot digitale modules over bemesting en grondbewerking.
Waarom BodemUP?
Deelnemers krijgen jaarlijks begeleiding van een bodemcoach via het plan-do-check-act-principe. Vanaf september 2025 biedt het programma aan ondernemers nog twee jaar begeleiding via verschillende veldbezoeken, keukentafelgesprekken, bodemanalyses en (groeps)bijeenkomsten. Ter ondersteuning van de keukentafel wordt het BedrijfsBodemWaterPlan (BBWP) ingezet, waarin boeren en tuinders onafhankelijk advies krijgen over de ‘meest effectieve maatregel op de meest zinnige plek’ en elk jaar samen met hun bodemcoach concrete maatregelen vastleggen en monitoren.
Resultaten en impact
Monitoring laat zien dat boeren significante verbeteringen realiseren in bodemstructuur, nutriëntenbenutting en waterkwaliteit. De meest gekozen bodemverbeteringen gaan voornamelijk over de optimalisatie van bemesting en de beschikbaarheid van nutriënten in de bodem. Daarbij gaan boeren bodemverdichting tegen door het gebruik van lichtere machines. En is er een groeiende belangstelling voor stikstofmetingen en sensorgestuurd boeren, waarmee boeren meer grip krijgen op hun bodem en waterbeheer.
Kleine stappen op je eigen erf
“Elke boer die werkt aan een vitale bodem, werkt mee aan de toekomst van Brabant”, vindt gedeputeerde Saskia Boelema. De provincie, de waterschappen en Brabant Water financieren dit project. “Met BodemUP bieden we niet alleen kennis en begeleiding, maar ook perspectief. Doe nog mee en ontdek hoe kleine stappen op je eigen erf bijdragen aan grote maatschappelijke doelen”, aldus de oproep van gedeputeerde Boelema.

In het najaar 2025 worden verschillende regiobijeenkomsten georganiseerd in samenwerking met de partners uit BodemUP Brabant, de Brabantse Waterschappen. Deze bijeenkomsten bieden ruimte voor kennisdeling, praktijkvoorbeelden en ontmoeting. Deelnemers blijven na afloop onderdeel van het BodemUP-netwerk en ontvangen uitnodigingen voor demonstraties, excursies en e-learnings.
Oproep aan agrariërs
Rutger Hornikx, is één van de bodemcoaches binnen het project. Hij is enthousiast en zegt: “Het is inspirerend om te zien hoe ondernemers actief werken aan het verbeteren van de bodemkwaliteit en weerbaarheid van hun teeltsystemen. Door gericht te kijken naar bodemstructuur, beworteling en organische stof, maken we samen stappen naar een duurzame en toekomstbestendige landbouw.”
Agrariërs kunnen zich nu nog aanmelden via de site van BodemUP.