Hoogveen
De Peelvenen liggen op de grens van de provincies Noord-Brabant en Limburg en bestaan uit de Deurnsche Peel, Mariapeel en Groote Peel. Zie ook het kaartje.
Het in deze natuurgebieden voorkomende hoogveen bestaat uit een bovenlaag van levende planten, vooral veenmos, en – daaronder – een laag met afgestorven plantenresten. Dit was voor de afgravingen soms wel 8 meter dik. In gedroogde vorm staat het veen bekend als turf. Hoogveen is een voedselarm en zuur ecosysteem dat volledig afhankelijk is van regenwater.
Naast veenmos komen in hoogveengebieden talloze andere bijzondere, vaak zeldzame planten en dieren voor. Denk bijvoorbeeld aan de gladde slang, de witsnuitlibel, de blauwborst, lavendelheide en veenpluis.
Na grootschalige turfwinning in de jaren ‘50 werden veel afgegraven gronden ontgonnen en bestemd als landbouwgrond. Ruim 4.000 hectare afgegraven hoogveen werd ongemoeid gelaten. Die vormen de natuurgebieden Deurnsche Peel, Mariapeel en Groote Peel. Zij bieden een prachtig en waardevol landschap, weids en nat, dat het verdient om in stand gehouden te worden.
Gebiedsontwikkeling
Het project Peelvenen heeft tot doel om de inrichting van het gebied te verbeteren. Het wordt uitgevoerd in een aantal deelprojecten, waaronder Deurnsche Peel en MariaPeel, Groote Peel en Leegveld.
Belangrijk is het herstel van het hoogveen naast ontwikkeling van de landbouw, recreatie en toerisme. Ook is er aandacht voor de leefbaarheid en de cultuurhistorie van het gebied. Bekijk het in 2005 verschenen Landinrichtingsplan De Peelvenen, ‘Het onverenigbare verenigd’ van de Landinrichtingscommissie’. Lees ook het rapport Peelbeleving in de Peelvenen, een uitwerking van het landinrichtingsplan en de Visie op Recreatie en Toerisme anno 2012.
Naast het project Peelvenen is in 2021 gebiedsgerichte aanpak (GGA) Vitale Peel gestart. Ook in deze GGA gaat het om het behalen van de gewenste natuurdoelen en het daarbij horende watersysteem. Maar de GGA is breder ingestoken en richt zich ook op andere opgaven, zoals het ontwikkelen van duurzame energievoorziening en het geven van een nieuwe economische impuls. Bij GGA Vitale Peel zijn naast de genoemde partners op deze site meerdere gebiedspartners betrokken, zoals de gemeenten Asten en Deurne, de Brabants Milieufederatie en ZLTO.
Life+ en Natura 2000
Project Peelvenen is onder andere met een financiële bijdrage van Life+, het Europese financieringsinstrument voor de instandhouding van Natura 2000-gebieden, tot stand gekomen. De Life+ projecten zijn in 2018 afgerond.
Zie ook: